Efektywność demokracji bezpośredniej Należy jeszcze raz podkreślić, że uczestnictwo obywateli we władzy jest podstawą skutecznego funkcjonowania szwajcarskiego państwa. Głosujący obywatele określani są mianem suwerena. Decyzje podejmuje jednak nie naród, jak błędnie podają niektóre media, lecz uprawnieni do głosowania, a ci w Szwajcarii stanowią około 60%. Średnia 84 Szwajcarska demokracja szansą dla Polski? frekwencja waha się w okolicy 40%. W rezultacie decyzje podejmowane są przez około 25% populacji, czyli mniej więcej 2 miliony obywateli. Przeciętna większość, która wymagana jest do przegłosowania danej kwestii, to ponad milion obywateli, czyli 12-13% całej populacji. To taki procent wszystkich mieszkańców Szwajcarii odrzuca lub aprobuje propozycje wysuwane przez organy władzy lub autorów inicjatyw oraz decyduje o kwestiach najwyższej wagi. Szczególny wzrost ich liczby zanotowano w latach siedemdziesiątych. Spowodowane to było przyznaniem w 1971 r. praw wyborczych kobietom. W związku z tym liczba ta wzrosła z ok. 514% do ok. 12-18%37. Okazuje się więc, że decydującą większość głosujących stanowi mniejszość obywateli. W związku z tym pojawia się problem identyfikacji poglądów głosujących z resztą społeczeństwa, które nie uczestniczy w głosowaniu. Mając świadomość liczebnej siły decydujących Szwajcarów, można wysnuć prowokacyjny wniosek, że w tym przypadku wystarczającym wyrazicielem woli narodu szwajcarskiego byłby sam parlament. Jednak trzeba wziąć pod uwagę fakt, że – bez względu na stopień uczestnictwa obywateli w bezpośrednich rządach społeczeństwa – jest to zawsze najbardziej właściwy sposób legitymizacji. Wola narodu wyrażana jest przez tych, którzy tego chcą. Niegłosujący nie mają zakazu uczestnictwa w referendach, nikt im tego nie zabrania. Mimo niskiego procentu głosujących i zarzutu dyktatury większości, będącej w istocie mniejszością na tle ogółu, to naród (a właściwie elektorat), a nie poszczególne organy władzy, jest głównym podmiotem nadającym kształt ustroju Konfederacji Szwajcarskiej.
_________________ medicus curat, natura sanat.
|