http://www.medycynasrodowiskowa.pl/Downloads/File/ms/2005v8n1.pdf W chorobie Alzheimera główną rolę patogenetyczną przypisuje się odkładaniu ß-amyloidu. Okazało się, że w doświadczalnym zatruciu glin, również powodował odkładanie się amyloidu na powierzchni komórki. Ocena wpływu środowiskowego Al na występowanie choroby Alzheimera podejmowana była przez wielu autorów, W Anglii, na podstawie danych zebranych w 88 gminach w okresie 3 lat, szacowano ryzyko chA w zależności od stę- żenia Al w wodzie pitnej. Uzyskano wyraźnie dodatnią korelację – ryzyko zwiększało się wraz ze wzrostem stężenia Al (przy stężeniu Al 0,01 mg/l – ryzyko oceniono na 1, przy stężeniu Al rzędu 0,11 mg/l – ryzyko wynosiło 1,7) (27). Za udziałem glinu w rozwoju chA może przemawiać jego podwyższona zawartość w surowicy chorych, oraz 1,5–2-krotny wzrost w OUN. Stwierdzono obecność Al w 29% neuronów z cechami zwyrodnienia neurofibryli w chA, natomiast glin występował tylko w 11% neurofibryli osobnika w tym samym przedziale wieku, ale bez cech choroby Alzheimera (31). Wyżej wspomniane fakty świadczyć mogą o zwiększonej przepuszczalności bariery hematoencefalicznej w tym również dla glinu, natomiast nie są dowodem na bezpośredni patogenetyczny udział Al w chorobie Alzheimera. Bariera krew-mózg zmienia się z wiekiem stąd postępujący wzrost Al w OUN. Jego zawartość wzrasta również w innych tkankach zwierząt i ludzi. Mechanizm tłumaczący wpływ Al na neurony w ch. Alzheimera leży w sferze hipotez, z których jedna uważa, że Al tworząc kompleksy z DNA zmienia jego funkcje biologiczne (23). Według innej koncepcji Al zaburza komórkowy transport protein, które nie podążają do peryferyjnej części komórki tylko gromadzą się w sąsiedztwie jądra, co prowadzi do zmian zwyrodnieniowych i w końcowym efekcie, do zniszczenia całego neuronu (14). Nie wykluczone, że w wyniku nadmiernego nagromadzenia się Al w mózgu następuje szybsza progresja choroby. Mechanizm toksycznego działania Al w warunkach doustnego dowozu nie został dostatecznie poznany, zwłaszcza w odniesieniu do układu nerwowego. W warunkach narażenia komunalnego przeciętny dzienny dowóz Al szacuje się na 25 mg (rząd od 1-100 mg/dzień) (17). Część Al dostaje się do krwi, gdzie wiąże się głównie z białkami plazmy - głównie z transferyną i albuminą. Pewna ilość Al zostaje zaabsorbowana przez śluzówkę jelit. Kompleksy aluminiowotransferynowe lub inne połączenia białkowe mogą przedostać się do układu nerwowego na drodze zabezpieczającej transport żelaza oraz przez barierę hematoencefaliczną. Z prac doświadczalnych wiadomo, że dochodzi do zaburzeń fosforylacji białek, zwyrodnień neurofibrylarnych, hamowania aktywności acetylocholinoesterazy i redukcji poziomu acetylocholiny. Al sprzyja również odkładaniu się amyloidu na powierzchni komórki co może prowadzić do jej śmierci (13).
_________________ medicus curat, natura sanat.
|